Afsluitlantarens

Afsluitlantarens worden gebruikt om het einde van een kopspoor aan te geven of om het achter de lantaren gelegen spoor te beveiligen. Met kopspoor wordt in deze situatie bedoeld een spoor, waarop personentreinen volgens dienstregeling moeten stoppen. Bij de stootjukken aan het eind van kopsporen bij perrons is de afsluitlantaren uitgevoerd als vast sein en bevestigd of op het stootjuk of aan de perronoverkapping. Verder wordt de lantaren nog toegepast om de stand van speciale inrichtingen aan te geven, zoals bij draaischijven, weegbruggen, beweegbare spoorwegbruggen of spoorafsluitingen. In dit soort gevallen is het als draaibaar sein uitgevoerd. Bij spoorafsluitingen wordt het meestal gekoppeld aan een stopontspoorblok, bij brugbeveiliging aan de bruginrichting. Pas wanneer de spoorbrug weer in de normale stand is gekomen en vergrendeld, dan kan de afsluitlantaren in de veilige stand gesteld worden. Wordt het gebruikt als beweegbaar sein ter beveiliging van het daarachter gelegen spoor, waardoor de seinbeelden 'veilig' en 'onveilig' gegeven kunnen worden, dan is het uitgevoerd als tweezijdig sein. Het afsluitsein geldt zowel voor treinen als voor rangeerdelen. Een afsluitlantaren behoort bij de groep van dwergseinen, maar in sommige situaties komen ook hoge afsluitlantarens voor.

In de 'onveilige stand' wordt een horizontale rode balk op een rond (soms vierkant) melk-wit veld getoond, de machinist dient zijn trein voor de lantaren tot stilstand te brengen. 's Nachts is dit sein verlicht.
Als het sein voorbijgereden mag worden, dus in de 'veilige stand', dan vertoont het zowel overdag als 's nachts een rond melkwit veld.
Het verschil in betekenis tussen een afsluitlantaren en een rangeerstoplantaren bestaat daaruit, dat het passeren van een afsluitlantaren steeds een beschadiging of ontsporing tot gevolg kan hebben.

Alle stootjukken, waarop treinen volgens dienstregeling dienen te stoppen, zijn in principe voorzien van afsluitlantarens. Kampen, juli 1980 Het stopontspoorblok. Rollende wagons zullen zeker hierop ontsporen en daardoor het verkeer op de hoofdbaan niet belemmeren. Nieuwenschans, augustus 1982 Het stopontspoorblok in de veilige stand. Maastricht, 7 augustus 1985 Een stopontspoorblok zonder lantaren. Het spoor en de laadmal hebben vroeger wel betere tijden gekend. Winschoten, 1980

Waarschuwingslantarens en Waarschuwingslichten

Afsluitlantarens, welke geplaatst zijn bij kopsporen waar treinen volgens dienstregeling moeten stoppen worden voorafgegaan door een waarschuwingslantaren. Waarschuwingslantarens zijn vaste lantarens, die een gele balk op een wit veld tonen. Deze lantarens zijn in deze gevallen aangebracht onder de seinarm, welke de toegang tot een station beveiligd. Dag- en nachtseinen zijn identiek.

Bij inrijseinen kan (sinds 1954) ook een vast waarschuwingslicht aangebracht zijn. Dit gele licht geeft aan dat de trein op een bezet spoor binnenkomt. Met andere woorden, op hetzelfde spoor kan een andere trein wachten om de reizigers verder te vervoeren. Het punt waar de trein dan bij het perron moet stoppen wordt gemarkeerd door een rode vlag. De trein moet tot deze vlag doorrijden en een rangeerdeel mag het sein ook niet voorbijrijden. Soms is een dergelijke vlag van metaal nagemaakt. Zo'n constructie werd in het verleden ook wel IJzeren Hein genoemd.
Als treinen op een bezet spoor moeten binnenkomen, dan wordt de stopplaats gemarkeerd met een ontrolde rode vlag. (Nou ja, ontrold?)
Zwolle, 6 september 1980.